Ik heb bekkenbodemklachten en ben op zoek naar een bekkenfysiotherapeut. Waar moet ik op letten?
Wij krijgen hier regelmatig vragen over, en verzamelde de top 10 meest gestelde vragen en antwoorden.
- Ongewild verlies van urine en/of ontlasting (stressincontinentie)
- Niet te onderdrukken aandrang om te plassen en/of te ontlasten (urge incontinentie)
- (Dreigend) verlies van ontlasting
- Moeizaam kwijt kunnen van ontlasting; (obstipatie)
- Verzakkingen van blaas, baarmoeder of darmen
- Pijn in de onderbuik, lies, rond de anus of de geslachtsdelen
- Pijn bij gemeenschap, als de klachten samenhangen met de bekkenbodem
- Begeleiding bij operaties in de onderbuik
Je kunt direct naar een geregistreerd bekkenfysiotherapeut als je klachten hebt.
Als je de kosten van de bekkenfysiotherapeut via de basisverzekering vergoed wilt krijgen, heb je een verwijzing nodig van de huisarts of medisch specialist. Let op: dit geldt alleen als je last hebt van urine-incontinentie.
Voor andere klachten aan de bekkenbodem (zoals bijvoorbeeld pijn of incontinentie van ontlasting) heb je een aanvullende verzekering nodig. Daarbij hoef je niet doorverwezen te worden door een huisarts of medisch specialist.
In uitzonderlijke gevallen kun je voor of na een operatie door een specialist worden doorverwezen naar een bekkenfysiotherapeut. Dan wordt de zorg weer wel vergoed door de basisverzekering.
Een fysiotherapeut is na de 4-jarige HBO-opleiding fysiotherapie afgestudeerd als bachelor.
Een bekkenfysiotherapeut heeft na de 4-jarige HBO-opleiding fysiotherapie de master bekkenfysiotherapie gevolgd. Die is afgesloten met een examen en het behalen van een diploma en is ingeschreven in een speciaal register bekkenfysiotherapie. Dit wordt ook wel een ‘geregistreerde bekkenfysiotherapeut’ genoemd.
Een bekkenoefentherapeut heeft de 4-jarige HBO-opleiding oefentherapie Cesar/Mensendieck gestudeerd. Daarna is er een specialisatie gevolgd tot bekkenoefentherapeut. Vergeleken met fysiotherapie richt deze studie zich meer op houding en het bewegingsgedrag. Een ander verschil is dat de bekkenoefentherapeut niet inwendig mag handelen.
Let op: er zijn ook nog andere hulpverleners die zich met de bekkenbodem bezighouden. Zij hebben geen afgeronde masteropleiding bekkenfysiotherapie, en mogen niet inwendig
handelen. Het is belangrijk om dit vooraf te vragen, ook vanwege de vergoeding door uw zorgverzekeraar (zie verder bij vraag 6).
Moet je op advies van je huisarts of specialist, of wil je uit eigen beweging naar een bekkenfysiotherapeut? Dan is het raadzaam naar een geregistreerd bekkenfysiotherapeut te gaan die staat ingeschreven in het kwaliteitsregister voor de fysiotherapeuten van Nederland (KRF NL). Ze voldoen aan de kwaliteitseisen van dit register en werken volgens de officiële richtlijnen. Via een plaatsnaam of postcode kun je in jouw buurt een geregistreerd bekkenfysiotherapeut vinden.
Zie bekkenfysiotherapie.nl
· Check van tevoren bij je bekkenfysiotherapeut of en hoe vaak de behandelingen worden vergoed door de basisverzekering of jouw aanvullende verzekering.
· Aangezien je meerdere keren naar een bekkenfysiotherapeut moet gaan om resultaat te bereiken, is het verstandig om iemand te kiezen die voor jou goed bereikbaar is.
· Kijk verder ook naar beschikbaarheid: is de bekkenfysiotherapeut beschikbaar op de dagen dat jij zelf kunt? ·
. Op zorgkaartnederland.nl kun je kijken wat de mening van andere patiënten over deze zorgverlener is. Let op: deze mening is van een individuele patiënt in een specifieke situatie, en wordt niet altijd gecontroleerd.
Bekkenfysiotherapie wordt voor mensen van 18 jaar en ouder beperkt vergoed via de basisverzekering. Dit hangt af van het soort klachten dat je hebt. Bekkenfysiotherapie wordt wel vergoed als je een aanvullende verzekering hebt.
Als je last hebt van urine-incontinentie, dan vergoedt de basisverzekering de eerste negen behandelingen van een geregistreerde bekkenfysiotherapeut. Voorwaarde is dat je een verwijzing hebt van huisarts of specialist. Hierover betaal je eerst je eigen risico. Het eigen risico is 385 euro in 2025. Pas wanneer je eigen risico op is, vergoedt je zorgverzekeraar de kosten. Uitzondering is in 2025 verzekeraar CZ, die rekent geen eigen risico voor deze aandoening. Heb je meer behandelingen nodig? Deze kosten kun je vergoed krijgen als je een aanvullende verzekering hebt.
Wanneer je last hebt van andere bekkenbodemklachten en graag een vergoeding wilt, dan kan dat alleen als je een aanvullende verzekering hebt. Let op: Een vergoeding via de aanvullende verzekering is alleen mogelijk als je naar een gecontracteerde en geregistreerde bekkenfysiotherapeut gaat. Hoeveel je vergoed krijgt, hangt af van je verzekeraar en je pakket. Sommige verzekeraars vergoeden een maximum aantal behandelingen per jaar. Bij andere verzekeraars wordt een maximumbedrag vergoed. Goed om te weten: voor een vergoeding vanuit de aanvullende verzekering betaal je geen eigen risico.
Ben je niet verzekerd voor bekkenfysiotherapie? Dan moet je de behandelingen zelf betalen. De kosten van bekkenfysiotherapie kunnen verschillen per praktijk en per aandoening. Het ligt er dus aan welke bekkenfysiotherapeut je kiest en hoeveel behandelingen je nodig hebt. Voor een uitgebreide intake liggen de kosten rond de 100 euro. Voor een losse behandeling betaal je ongeveer 50 euro. Check dit vooraf bij de bekkenfysiopraktijk van jouw keuze.
Je kunt kijken op YouTube naar video’s die in opdracht van patiëntenorganisatie Bekkenbodem4All gemaakt zijn, waarin je zowel uitleg als oefeningen kunt zien: youtube.com
Voor urine-incontinentie is er ook een speciale gratis app, gemaakt door huisartsen en gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek. Lees hier meer over op: urincontrol.online
Op de website van de huisartsen (thuisarts.nl) staan ook oefeningen beschreven:
Bij urine-incontinentie vrouwen: thuisarts.nl/ik ga oefeningen doen om mijn plas beter op te houden
Bij urine-incontinentie mannen: thuisarts.nl/ik ga oefeningen doen omdat ik problemen met plassen heb
Een bekkenfysiotherapeut kan ook inwendig behandelen. Dat betekent dat er vinger(s) of een (meet-)instrument in de vagina of de anus wordt ingebracht om bijvoorbeeld de spierspanning te meten. Een inwendig onderzoek of het gebruik van een instrument vindt alleen plaats als je daarmee instemt. Van tevoren wordt duidelijk uitgelegd wat er gaat gebeuren, en je kunt altijd aangeven dat je ermee wilt stoppen. Als je geen inwendige behandeling wilt, kunt je nog steeds behandeld worden. Niet iedere bekkenfysiotherapeut gebruikt een inwendig instrument.
Met een inwendig meetinstrument kan nauwkeurig(er) gemeten worden hoe de spieren van de bekkenbodem functioneren. Er wordt dan een soort staafje (ook wel probe of sonde genoemd) in de vagina of de anus gebracht dat de spierspanning meet. Ook kan met
sommige instrumenten een behandeling worden gegeven, bijvoorbeeld via hele kleine schokjes. Iedere patiënt krijgt een eigen probe. Soms moet de patiënt deze probe zelf betalen, soms krijg je deze van de behandelaar. De kosten hiervan variëren van 50 tot 75 euro. Vraag hiernaar als je een bekkenfysiotherapeut kiest. Meestal kun je deze informatie ook op de website vinden.
MAPLe is op dit moment een van meest gebruikte instrumenten. De probe heeft 24 elektroden die alle spieren van de bekkenbodem kunnen meten en stimuleren. De probe kan zowel in de vagina of de anus worden gebruikt. Er zijn ook andere meetinstrumenten, zoals de Periprobe, Dynaprobe, de Anuprobe en de Pelviring. Elk meetinstrument heeft specifieke kenmerken en uw bekkenfysiotherapeut kan je desgevraagd uitleggen waarom voor dit instrument gekozen is.
Gemiddeld zijn 6 tot 9 sessies voldoende. Afhankelijk van de aandoening wordt dit verdeeld over 1 tot 2 jaar.
Alle vrouwen kunnen in de periode tussen 6 weken en 9 maanden na de bevalling via: www.bekkenbodemcheck.nl een vragenlijst invullen over klachten. Het gaat dan om klachten als om urineverlies, verlies van ontlasting, het gevoel van een verzakking, pijn in de bekkenbodem, en hoe dat alles je dagelijkse leven beïnvloedt.
Direct na het invullen van de vragenlijst krijg je een uitslag:
Groen: Je hebt weinig klachten en je loopt weinig risico op bekken(bodem)klachten. Je krijgt via de website informatiefolders aangeboden met tips en adviezen maar in principe heb je geen verdere begeleiding nodig (tenzij je dat toch graag wilt).
Oranje: Je hebt weinig klachten maar wel risico dat je die later zou kunnen ontwikkelen > advies is een afspraak te maken voor een bekken(bodem)consult.
Rood: je hebt klachten en/of loopt risico later klachten te krijgen > je krijgt het advies een afspraak te maken bij de bekkenfysiotherapeut voor onderzoek en behandeling.
Wat wordt er gedaan?
In het bekken(bodem)consult wordt de screeningslijst besproken en zullen er aanvullende vragen worden gesteld. Dan wordt onderzoek gedaan naar rug/bekken/buik en/of worden de bekkenbodemspieren beoordeeld (vaginaal en/of anaal inwendig onderzoek, eventueel aangevuld met een meting met echo of myofeedback). Zo krijgen we nauwkeurige informatie hoe je bekken en bekkenbodem ervoor staan na de zwangerschap en bevalling.
Wanneer kan ik dit onderzoek laten doen?
De bekken(bodem)check kan tussen 6 weken en 9 maanden na de bevalling plaatsvinden.
Wat zijn de kosten?
De bekken(bodem)check duurt 60 minuten. Als uit het onderzoek blijkt dat vervolgafspraken nodig zijn, dan kunnen de kosten via de verzekeraar worden gedeclareerd (indien je voldoende aanvullend verzekerd bent). Als het onderzoek geen vervolg heeft, zal je de kosten zelf moeten betalen.
De zorgverzekeraar vindt namelijk dat dit onderzoek niet onder ‘zorg’, maar onder ‘preventie’ valt. De kosten voor de Bekken(bodem)check zijn 100,00 euro; je krijgt hiervoor een factuur.
Let op: Heb je direct na de bevalling of binnen 6 weken een van de volgende ernstige klachten: bloedverlies, verzakking die ‘eruit komt’, pijnklachten zoals niet meer kunnen lopen of staan, problemen met ontlasting niet kunnen lozen, of enorm verlies van urine of ontlasting? Of heb je een totaalruptuur als gevolg van de bevalling gehad? Neem dan contact op met de zorgverlener die jouw bevalling heeft begeleid.
Help onze organisatie
Door (eenmalig) donateur of vrijwilliger te worden, kan je een verschil maken in het leven van mensen die te maken hebben met deze uitdagende aandoening. Samen kunnen we werken aan een wereld waarin bekkenbodemproblemen beter begrepen en behandeld worden